Wethouder de Heer aan de tand gevoeld over verkeersknip

René de Heer tijdens het wijkplatform in 2011, toen hij uitleg gaf over de verkeersknip

VVD-wethouder De Heer oogste in de strijd voor de gemeenteraadsverkiezingen veel stemmen met de slogan ‘Knip de Knip uit Stadshagen’. Afgelopen jaar moest de inmiddels tot wethouder geworden René de Heer de opheffing van de verkeersknip uit z’n hoofd zetten: het is te duur en risicovol voor omwonenden en fietsers. Is daarmee een verkiezingsbelofte gebroken? Frederique van der Veer, student journalistiek van Windesheim, ondervroeg De Heer en stuurde ons het resultaat.

Door: Frederique van der Veer
Komt u vaak met de auto in Stadshagen?
Ja.

Ondervind u zelf dan geen hinder van de beruchte Verkeersknip in Stadshagen?
Ehm.. nee. Ik heb zelf iets minder last van die Knip, omdat ik maar aan één kant van Stadshagen moet zijn. En dat is de zuidzijde. Ik hoef dus niet perse naar de andere kant.

In een artikel van de Peperbus van 11 oktober 2011 vertelde Freddy Eikelboom van de Swollwacht dat hij de huidige opstelling een aanslag op de geloofwaardigheid van de politiek vond, omdat u tijdens de verkiezingscampagne van 2010 vol inzette op de opheffing van de Verkeersknip, maar deze knip uiteindelijk toch verdedigde. Wat vindt u van zo’n uitspraak?
Ja, het is een uitspraak die Freddy Eikelboom goed kan doen. Hij is een volksvertegenwoordiger en kan dat dan makkelijk zeggen. Gedurende de verkiezingen was ik lijsttrekker en ik probeerde het probleem dat speelde in Stadshagen op de agenda te zetten. Veel mensen irriteerden zich er namelijk aan en vroegen zich af of deze niet weg kon. Toen hebben wij als VVD gezegd: ‘Knip de Knip uit Stadshagen.’ Dat was direct ook onze verkiezingsslogan. Door die uitspraak zijn we wel heel groot geworden. Andere partijen vonden het toen ook een probleem en wilden het uitzoeken. Maar nu ben ik wethouder en ben ik verantwoordelijk voor het uitvoeren van die uitspraak.

Meer risico voor onder meer fietsers is één van de redenen, naast het dure financiële plaatje en toenemde overlast, waarom de 'verkeersknip' sneuvelde.

Was de slogan ‘Knip de Knip uit Stadshagen’ dan geen trucje om kiezers te binden? Het heeft wel gewerkt..
Ik snap wel dat mensen zeggen: ‘Het is kiezersbedrog’, zoals Freddy Eikelboom ook ergens heeft gezegd. Ik vind dat je als politieke partij de taak hebt om maatschappelijke problemen op een politieke agenda te zetten. Dat doe je door heel duidelijk te maken wat je eindbeeld zou moeten zijn. Bij ons was dat eindbeeld een onderzoek uitvoeren of de Knip weg kan. Dat onderzoek is ook uitgevoerd. De vraag was daarna: ‘Kunnen we de Knip weghalen?’ Het antwoord daarop was ja. Maar als je naar de gevolgen kijkt , levert het meer na- dan voordelen op.

Zoals?
De mensen die eromheen wonen, vinden het niet leuk. Daarnaast kost de opheffing zo’n twaalf miljoen euro. Dan heb je het probleem dus onderzocht. De conclusie is dan dat het wel kan, maar de nadelen wegen niet op tegen de voordelen in zijn totaliteit.

Maar kijkt de VVD dan wel echt genoeg naar belangen van de buurtbewoners? Uit een woonbelevingsonderzoek is namelijk gebleken dat vier op de vijf bewoners niet op de hoogte waren van de Knip voordat ze er kwamen wonen. Drie op de vijf willen de Knip weg hebben en in totaal is 64 procent tegen de Knip. Dat is meer dan de helft!
Ja, helemaal mee eens. Toen ik als lijsttrekker aangaf dat die Knip weg moest, lagen die verhoudingen inderdaad zo. Het merendeel van de wijkbewoners dacht: ‘Wat doet die Knip daar? We hebben er last van.’ Maar toen is er onderzoek naar gedaan en is het voorgelegd aan de buurtbewoners. Uiteindelijk wilde nog maar vijftig procent van de omwonenden de Knip opheffen. Maar van die vijftig procent zei slechts een derde deel dat het voor zijn of haar deur mag gebeuren. Daarmee wordt bedoeld dat zij het niet erg vinden als er bijvoorbeeld extra (bouw)verkeer voor hun deur rijdt. Het draagvlak, zoals dat in het woonbelevingsonderzoek stond, bleek na het onderzoek veel kleiner. Zodra er iets voor iemands deur zou gebeuren, haakten mensen af. Dus die 64 procent die aanvankelijk tegen de Knip was, kwam uiteindelijk neer op twintig procent.

Wat doet de VVD er dan wél aan om de ontevreden bewoners tevreden te stemmen?
Ik vind dat de onbereikbaarheid en veiligheid in de wijk Stadshagen een probleem blijft. Dat los je niet op door de Knip op te heffen. Daarom heb ik gezegd dat we een plan moeten neerleggen waarbij verkeersveiligheid en bereikbaarheid op lange termijn worden opgelost.

Hoe wil de VVD dat dan bereiken?
Door een extra doorsteek te maken op de ring. Daarnaast gaan we verkeersonveilige punten aanpakken. We gaan ook met de wijkbewoners praten over de bebording en de routes. Zijn die wel logisch? Tot slot willen we toch gaan kijken of we de parkeergarage in het centrum van Stadshagen open kunnen zetten op de meest cruciale momenten. Bijvoorbeeld zodat mensen die eerst kinderen naar school brengen en dan naar het werk gaan, gebruikmaken van die doorsteek. We hopen dat er op die manier een soort alternatief ontstaat.

En u denkt dat de bewoners daar wel gelukkig van worden?
Ik denk dat uiteindelijk iedereen wel het besef heeft dat het vervelend is dat de Knip er zit. Maar dat daarnaast iedereen ook beseft dat wanneer de Knip weggaat, er iets gaat gebeuren voor zijn of haar deur. Zoals veel autoverkeer, of een straat die opengelegd moet worden. Daarnaast kost het een berg geld. Dat geld is van jou, van mij, maar ook van alle inwoners uit Zwolle. Ik vind dat je daar als bestuurder verantwoordelijk voor bent en dat je namens die mensen heel zorgvuldig moet afwegen of je het geld daaraan wilt besteden. Maar het allerbelangrijkste wat je moet doen, is uitleggen. Ik heb ook in de wijk uitgelegd dat ik degene was die zei: ‘Knip de Knip uit Stadshagen!’ Waarschijnlijk heb ik mensen de verwachting gegeven dat ik het zou gaan oplossen. Als ik dat had gekund, had ik het gedaan. Gezien de resultaten van het onderzoek, moet ik concluderen dat het eigenlijk niet kan.

 
Wat was dan het doorslaggevende resultaat dat u deed beseffen dat het eigenlijk niet mogelijk was?
Wat ik het belangrijkst vind, is de afweging van voor- en nadelen. De nadelen werden groter op het gebied van verkeersonveiligheid en dat vindt iedereen nog belangrijker dan doorstroming. Maar waar voor mij het meest de doorslag in lag, was het feit dat de mensen die voorheen zeiden: ‘Weg met die Knip’, later zeiden: ‘Maar niet voor mijn deur’. Zodra mensen er gevolgen van ondervinden, hoeft het niet meer. Bovendien moet er ook echt een oplossing zijn voor het probleem. Mensen moeten erin geloven en het met je eens zijn. En dan zijn er nog de kosten. Die zijn torenhoog en lossen uiteindelijk het echte probleem niet op. Op dat moment is het beter om te werken aan een oplossing die een deel van de problemen oplost tegen aanvaardbare kosten. Kijk over een gezamenlijk reisdoel, bijvoorbeeld een reis naar Parijs, zijn we het snel eens. Maar als uit onderzoek blijkt dat het moeilijk is om er te komen en dat de kosten ook nog eens heel erg hoog zijn, dan zeg je ook: ‘Ho even, dat was niet de bedoeling’.

Of het kiezersbedrog was? Volgens René was hier absoluut geen sprake van. Destijds meende hij dat hij het probleem met de verkeersknip écht wilde aanpakken. En dat hij de Knip er ook écht uit wilde knippen. Het onderzoek liet echter meer nadelen dan voordelen zien. En daar hield het volgens de wethouder jammer genoeg op. Door het onderzoek hebben de bewoners wel veel duidelijkheid over de verkeerssituatie gekregen. Er wordt bovendien gekeken naar andere alternatieven voor de bewoners van de Vinex-wijk. Totdat deze zijn uitgewerkt, wordt er als het aan de VVD ligt nergens in geknipt.